Οι αναπτυξιακοί σταθμοί μέχρι τη συμπλήρωση του 4ου χρόνου της ζωής του παιδιού.Τι πρέπει να προσέχουμε στα παιδιά ηλικίας 2 έως 4 ετών.

2 έως 3 έτη: Ένα παιδί καταλαβαίνει απλές ιστορίες και σύνθετες οδηγίες (όπως βάλε τις παντόφλες και βγάλε το μπουφάν σου). Χρησιμοποιεί πιο ολοκληρωμένες προτάσεις (ο μπαμπάς πίνει καφέ), κάνει ερωτήσεις, χρησιμοποιεί περισσότερα γραμματικά στοιχεία (πληθυντικό, προθέσεις) εξελίσσει το λεξιλόγιο του σε ρήματα και επίθετα και ουσιαστικά. Τα παιδί συζητά με τον ενήλικα για αρκετή ώρα, μπορεί να μιλάει για άλλους και για το παρελθόν, να απαντάει σε ερωτήσεις, να παίζει με άλλα παιδιά και να γίνεται πιο εύκολα κατανοητό από αγνώστους. Η ομιλία του επίσης εξελίσσεται και γίνεται πιο καθαρή καθώς κατακτά και περισσότερα φωνήματα.

Σε αυτή την ηλικία ενθαρρύνουμε το παιδί να εγκαταλείψει το μπιμπερό, την πιπίλα και το δάχτυλο αν τα χρησιμοποιεί (επηρεάζουν την άρθρωση, είναι στοπ στην ομιλία, αναζητούμε – αν δυσκολεύεται πολύ να τα αποχωριστεί – την ψυχική ανάγκη του παιδιού και συζητάμε με κάποιον ειδικό πριν κάνουμε απότομες αλλαγές). Λέμε πολλές ιστορίες, με λογική, συνοχή και σειρά, μιλάμε για το συναίσθημα και το βοηθάμε να ξεκαθαρίσει τόσο τις σκέψεις όσο και τα συναισθήματα του. Δημιουργούμε καθημερινά ευκαιρίες για συζήτηση, παίζουμε και διαβάζουμε πολλές και διαφορετικές ιστορίες και τις λέμε μαζί, τραγούδια και ποιήματα. Η τηλεόραση δεν βοηθά.

Δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στο να επιτρέπουμε στο παιδί να εκτελεί δραστηριότητες ανάλογες με την ηλικία του και στο να το ενισχύσουμε να γίνει αυτόνομο στο φαγητό, στη ένδυση, στην πρωτοβουλία, στην τουαλέτα, στην καθαριότητα, στο πως προσέχει και τακτοποιεί τα πράγματα του κτλ. (έχει βρεθεί πως όλες αυτές οι αρμοδιότητες ενισχύουν τη γνωστική εξέλιξη των παιδιών- καθώς με το να δοκιμάζει, να κάνει λάθος, να ξαναπροσπαθεί, να οργανώνεται, μαθαίνει να βρίσκει λύσεις και να μη μένει νωθρή η σκέψη. Επίσης με τον τρόπο αυτό δείχνουμε εμπιστοσύνη στο παιδί μας για να νοιώσει και εκείνο εμπιστοσύνη στον εαυτό και τις δυνάμεις του και να προσπαθεί και να χρησιμοποιεί και να εξελίσσει τις δεξιότητες του. Ο στόχος μας είναι ο εκφραστικός λόγος και η συναισθηματική ωρίμανση και η γνωστική εξέλιξη του παιδιού που πάνε μαζί.

Μόνο όταν μπορεί να σταθεί μόνο μπορεί ένα παιδί να ανακαλύψει τη δική του προσωπική ζωή- και να έχει έμπειρες τις οποίες να αισθάνεται σαν πραγματικές. Και έτσι να χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις του σε όλα τα επίπεδα και στον λόγο αλλά και να έχει το εσωτερικό κίνητρο να εξελιχθεί στο λόγο, στη γνώση σε όλα.

Ανησυχητικές ενδείξεις: Αναζητήστε βοήθεια αν η ομιλία του παραμένει στάσιμη ή δυσκατάληπτη συγχέει δηλαδή ή δεν προφέρει αρκετά φωνήματα. Αν δεν συνδυάζει λέξεις και δεν χρησιμοποιεί πολύ απλές προτάσεις στην έκφραση του, αλλά μιλά μονολεκτικά ή με νοήματα. Αν διατηρεί φτωχό λεξιλόγιο σε ρήματα, άρθρα και επίθετα, δεν γίνεται κατανοητός από μη οικείους ή μόνο εσείς τον καταλαβαίνεται, δεν προσαρμόζεται στον παιδικό σταθμό και δυσκολεύεται στην αυτονόμηση του.

2,6 με 3,6: Έλεγχος σφιγκτήρων συνήθως πρώτα στην ουρήθρα και μετά στον πρωκτό, αλλά σε πολλά παιδιά συμβαίνει και το αντίστροφο. Μερικά παιδιά μπορεί πιο νωρίς και άλλα πιο αργά σημασία έχει να μην γίνονται βιαστικές και πιεστικές κινήσεις με ενδεχόμενο πισωγύρισμα, αλλά από την άλλη αν δεν προσπαθήσετε το μόνο σίγουρο είναι πως το παιδί δύσκολα θα το προσπαθήσει από μόνο του.

2,6- 3,0 ετών: Φάση φυσιολογικού τραυλισμού πιθανώς λόγω της γλωσσολογικής έκρηξης και της βιασύνης της σκέψης των παιδιών που μπορεί να ενταθούν για οποιοδήποτε λόγο όπως αλλαγή στη δομή της οικογένειας (αδερφάκι κ.ο.κ.). Δεν ανησυχούμε, το παρακολουθούμε, έχοντας αυτό στο νου ,αλλά πρέπει να το συζητήσουμε με τον παιδίατρο ή τον εκπαιδευτικό ή τον λογοπεδικό.

Έως 4 έτη: Η ομιλία του παιδιού σας πλησιάζει περισσότερο αυτή των ενηλίκων όσον αφορά τις γραμματικές και συντακτικές δομές. Η ομιλία του είναι εύκολα κατανοητή και έχει κατακτήσει τα περισσότερα φωνήματα της ομιλίας εγκαταλείποντας πιο ανώριμες φωνολογικές αντικαταστάσεις, πλην του /ρ/ και συμπλεγμάτων, μπορεί επίσης να δυσκολεύεται με πολυσύλλαβες δύσκολες λέξεις. Μπορεί να διηγηθεί με συνοχή και φαντασία μια προσωπική ή γνωστή ιστορία, χρησιμοποιεί πλούσιο λεξιλόγιο, προσωπικές αντωνυμίες, επιθετικούς προσδιορισμούς τόπου και χρόνου. Μπορεί να αστειεύεται και να απαντάει σε διάφορες ερωτήσεις και να συζητά χωρίς βοήθεια. Συγκεντρώνεται για αρκετή ώρα σε ένα παιχνίδι ή θέμα συζήτησης είναι όλο και πιο αυτόνομο στις καθημερινές δραστηριότητες. Του αρέσει και μπορεί να παίζει με τις λέξεις ομαδοποιώντας και φτιάχνοντας ομοιοκαταληξίες.

Στην ηλικία αυτή διαβάζουμε μαζί ιστορίες ενθαρρύνοντας θετική στάση για την ανάγνωση. Και το πιο σημαντικό τους δίνουμε εμείς το θετικό παράδειγμα βλέποντας μας να διαβάζουμε. Αποφεύγουμε τηλεόραση και ηλεκτρονικά παιχνίδια.

Ανησυχητικές ενδείξεις: Ζητήστε βοήθεια αν ο εκφραστικός λόγος του παιδιού δεν εξελίσσεται ομαλά και δεν μπορεί να διηγηθεί με συνοχή ή και να φτιάξει οργανωμένες και σύνθετες προτάσεις. Αν δεν εμπλουτίζει το λεξιλόγιο του με επίθετα και ρήματα και ειδικά αν στην ομιλία του μπερδεύει αρκετά φωνήματα ή δείχνει ότι ενοχλείται γιατί δεν γίνεται κατανοητός. Επίσης αν δυσκολεύεται να αρχίσει μία πρόταση ή να επαναλάβει λέξεις ή δεν βρίσκει τις λέξεις. Αν πηγαίνει προνήπιο συζητήστε με την εκπαιδευτικό για την κοινωνικοποίηση του, για το παιχνίδι του και για την συναισθηματική πρόοδο του και την εξέλιξη στις γνωστικές και κινητικές δοκιμασίες, καθώς είναι δεξιότητες που αναπτύσσονται παράλληλα και συνδέονται με τον λόγο.

Πηγή:pemptousia.gr