Εξι εκατομμύρια μικροί Αμερικανοί έχουν διαγνωστεί ως πάσχοντες από σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Πολλοί ανησυχούν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε εκατομμύρια λανθασμένες διαγνώσεις, που συχνά οδηγούν στη συνταγογράφηση επικίνδυνων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Τώρα, διαπρεπείς επιστήμονες του κλάδου της ψυχικής υγείας υποστηρίζουν ότι αναγνώρισαν μία νέα νόσο, που θα αυξήσει ακόμη περισσότερο τον αριθμό των νεαρών ατόμων που υποβάλλονται σε θεραπεία για προβλήματα που αφορούν την ικανότητα εστίασης της προσοχής τους. Η νέα νόσος λέγεται «υποτονικός γνωσιακός ρυθμός» και χαρακτηρίζεται από λήθαργο, διαρκή τάση για ονειροπόληση και βραδείες διανοητικές διαδικασίες. Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, σε αυτήν την κατάσταση βρίσκονται περισσότερα από δύο εκατομμύρια παιδιά στις ΗΠΑ.

Οι ειδικοί τώρα ζητούν να πραγματοποιηθούν περισσότερες έρευνες στον «υποτονικό γνωσιακό ρυθμό», που αναμένεται σύντομα αναγνωριστεί και επισήμως ως νόσημα. Hδη κάποιοι ερευνητές βοηθούν τη φαρμακοβιομηχανία Elli Lilly να διαπιστώσει κατά πόσον τα φάρμακα που χορηγούνται κατά του συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής μπορούν να βοηθήσουν και σε αυτήν την περίπτωση.

Η επιθεώρηση Journal of Abnormal Child Psychology αφιέρωσε 136 σελίδες στο τεύχος του Ιανουαρίου περιγράφοντας την ασθένεια. Ο ψυχολόγος Ράσελ Μπάρκλεϊ του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας υποστηρίζει ότι η νέα νόσος θα πρέπει να απασχολήσει μελλοντικά τους ειδικούς.

Περιττά φάρμακα

Σε συνέντευξη που παραχώρησε ο Κιθ Μακμπέρνετ, καθηγητής Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και συντάκτης πολλών εργασιών για τον υποτονικό γνωσιακό ρυθμό αναφέρει: «Οταν αρχίζεις να μιλάς για πράγματα όπως η ονειροπόληση ή άλλες ανάλογες συμπεριφορές, τότε πάντα εμφανίζεται κάποιος και σου λέει ότι έχει εμπειρία από πρώτο χέρι. Ξέρουν για ποιο πράγμα τους μιλάς».

Ωστόσο, ο καθηγητής Κιθ Μακμπέρνετ και άλλοι επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει απόλυτη συμφωνία σχετικά με το ποια είναι τα συμπτώματα της νέας νόσου και προειδοποιούν ότι η προώθηση της ιδέας χωρίς την απόλυτη επιστημονική γνώση θα μπορούσε να οδηγήσει σε λανθασμένες διαγνώσεις και περιττή χορήγηση φαρμάκων, όπως συμβαίνει με το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής.

Οπως η διάγνωση της ελλειμματικής προσοχής ήταν «της μόδας» τα τελευταία 15 χρόνια, υπάρχει ο φόβος να συμβεί και με τη νέα νόσο, εξηγεί ο δρ Αλεν Φράνσες, επίτιμος καθηγητής Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ. «Μιλάμε για ένα πείραμα δημόσιας Υγείας σε εκατομμύρια παιδιά».

Οι εργασίες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής υποδεικνύουν ότι ο υποτονικός γνωσιακός ρυθμός θα μπορούσε να βοηθήσει προκειμένου να λυθούν κάποια από τα διαγνωστικά προβλήματα και γενικότερα η σύγχυση που προκαλείται από το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας. Ηδη, χορηγούνται φάρμακα σε δύο εκατομμύρια παιδιά που δεν είναι υπερκινητικά, αλλά απλά δεν εστιάζουν εύκολα την προσοχή τους. Κάποιοι ερευνητές προτείνουν ότι τα μισά, τουλάχιστον, από αυτά τα παιδιά θα πρέπει να διαγνωστούν με υποτονικό γνωσιακό ρυθμό, ενώ ένα εκατομμύριο παιδιά που δεν πάσχουν από σύνδρομο υποτονικής προσοχής μάλλον πάσχουν από υποτονικό γνωσιακό ρυθμό. «Αυτά τα παιδιά δεν προκαλούν στους ενήλικες ιδιαίτερα προβλήματα και έτσι εύκολα μπορεί κανείς να τα προσπεράσει», εξηγεί ο δρ Μακμπέρνετ. «Είναι παιδιά που ονειροπολούν, που δεν κάνουν τις εργασίες που τους ανατίθενται, δεν έχουν καλούς βαθμούς ή απόδοση. Θα είναι πολύ καλό να μάθουμε περισσότερα πράγματα γι’ αυτά τα παιδιά».

Ωστόσο, ο δρ Μακμπέρνετ επισημαίνει ότι ακόμη βρισκόμαστε σε πολύ αρχικό στάδιο της αναγνώρισης της νέα νόσου και οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει στο ποια θα πρέπει να θεωρούνται τα «τυπικά» συμπτώματα.

Τα δύο τρίτα των παιδιών που διαγιγνώσκονται ως πάσχοντα από σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας λαμβάνουν καθημερινά φαρμακευτικά σκευάσματα όπως το Adderall και το Concerta, που βάζουν «φρένο» στον ακραίο αυθορμητισμό και στην έλλειψη συγκέντρωσης, αλλά έχουν παρενέργειες όπως η αϋπνία, η περιορισμένη όρεξη για φαγητό, αλλά και η κατάχρηση και η ανάπτυξη εθισμού και στους εφήβους και ενήλικες.

Υποπτοι δεσμοί

Ο δρ Μακμπέρνετ πρόσφατα ολοκλήρωσε μία κλινική μελέτη με χρηματοδότηση και υπό την εποπτεία της Elli Lilly, με την οποία ερευνήθηκε κατά πόσον τα συμπτώματα της νέας νόσου θα μπορούσαν να θεραπευθούν με το φαρμακευτικό σκεύασμα Strattera που χρησιμοποιείται για το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής. Η μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση The Journal of Child and Adolescent Psychopharmacology καταλήγει ότι πρόκειται για την πρώτη μελέτη που πραγματοποιείται για τη δράση οποιουδήποτε φαρμάκου στον υποτονικό γνωσιακό ρυθμό. Καμία άλλη φαρμακοβιομηχανία, από αυτές που παρασκευάζουν φάρμακα για το σύνδρομο ελλειμματικής προσοχής δεν πραγματοποιεί έρευνες στο καινούργιο νόσημα.

Ο δρ Μπάρκλεϊ, πάντως, πρέπει να σημειωθεί, διατηρεί οικονομικούς δεσμούς με τη φαρμακοβιομηχανία και κατά τη περίοδο 2009 με 2012 εισέπραξε από την Elli Lilly 118.000 δολάρια για διάφορες ομιλίες και παροχή συμβουλών.

ALLAN SCHWARZ / THE NEW YORK TIMES

Πηγή: kathimerini.gr