Τρόποι για να βοηθήσετε τα παιδιά σας να διαχειριστούν τους φόβους τους.

Αποδεχτείτε και σεβαστείτε τους φόβους που έχουν τα παιδιά. Οι φόβοι είναι πραγµατικοί για εκείνα, για αυτό µην αντιδράτε γελώντας ή λέγοντας ότι δεν είναι ρεαλιστικοί. Τα περισσότερα παιδιά καθώς µεγαλώνουν εγκαταλείπουν αυτούς τους φόβους, αλλά πρώτα απ’ όλα χρειάζεται να µάθουν δεξιότητες αντιµετώπισής τους. Αυτές οι δεξιότητες θα τους είναι χρήσιµες σε όλη τους τη ζωή. Έτσι, είναι σηµαντικό να αφιερώσετε χρόνο για να εκπαιδεύσετε τα παιδιά σε δεξιότητες αντιµετώπισης των φόβων.

Περάστε περισσότερο χρόνο µε τα παιδιά, όταν φαίνεται να είναι φοβισµένα. Τα παιδιά χρειάζονται συνήθως επιπλέον προσοχή κατά τη διάρκεια µιας καταιγίδας, ή τη νύχτα, όταν είναι η ώρα για ύπνο. Ο φόβος για το σκοτάδι µπορεί να ενισχύσει
κάποιους φόβους, κάνοντάς τους ιδιαίτερα έντονους. Ένα καθηµερινό πρόγραµµα που εφαρµόζεται όταν το παιδί πηγαίνει για ύπνο το βράδυ, όπως το διάβασµα παραµυθιών ή το τραγούδι, µπορεί να προσφέρει µεγάλη ανακούφιση σε αυτές τις περιπτώσεις.

Καθιερώστε ένα σταθερό, καθηµερινό πρόγραµµα. Αυτό βοηθάει τα παιδιά να νιώθουν ασφάλεια και να ξέρουν τι να περιµένουν.

Συζητήστε το συναίσθηµα του φόβου. Είναι σηµαντικό για τα παιδιά να µάθουν να µιλούν για όλα τα συναισθήµατά τους, συµπεριλαµβανοµένου του φόβου. Όταν ένα παιδί φαίνεται να αισθάνεται φοβισµένο, µπορείτε να του πείτε «∆αγκώνεις τα νύχια των χεριών σου. Μήπως αυτό σηµαίνει ότι αισθάνεσαι φοβισµένος;». Αυτό βοηθάει τα παιδιά να αναγνωρίσουν και να ονοµάσουν αυτό που αισθάνονται. Βοηθάει επίσης κι εσάς να µάθετε πώς δείχνει το φόβο του καθένα από τα παιδιά σας. Κάποια παιδιά πιπιλίζουν τον αντίχειρά τους, άλλα νευριάζουν και άλλα γκρινιάζουν και παραπονούνται περισσότερο. Όταν συζητάτε µαζί τους για το συναίσθηµα του φόβου, τα βοηθάτε να µάθουν να µιλούν για όλα τους τα συναισθήµατα και να σας πουν για ποιο λόγο φοβούνται.

Χρησιµοποιήστε το παιχνίδι για να συζητήσετε για το φόβο. Το να χρησιµοποιήσετε κούκλες, µαριονέτες και ιστορίες µπορεί να σας διευκολύνει σηµαντικά να συζητήσετε για το συναίσθηµα του φόβου. Με αυτόν τον τρόπο τα παιδιά µπορούν να εξωτερικεύσουν τους φόβους τους, δίνοντάς τους την αίσθηση ότι µπορούν να τον ελέγξουν. Ζητήστε τους να µιλήσουν για τις ζωγραφιές και τις δηµιουργίες τους.

Βοηθήστε τα παιδιά να µάθουν για τα πράγµατα που τα φοβίζουν. Μέσα από τη γνωριµία µε τα πράγµατα, τα παιδιά µαθαίνουν πως λειτουργεί κάτι και τι µπορούν να περιµένουν. Έτσι, είναι σε θέση να µπορούν να προβλέψουν κάποιες καταστάσεις, οπότε να τις αισθάνονται ως λιγότερο απειλητικές. Το διάβασµα µπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να καταλάβουν, για παράδειγµα, τι είναι ο κεραυνός και οι αστραπές, γιατί τα πυροσβεστικά έχουν σειρήνες κ.α. Επιπλέον, κάντε σαφές στα παιδιά ότι είναι λογικό να αισθάνονται φόβο κάποιες φορές, όπως για παράδειγµα όταν τα πλησιάζει ένα άγνωστο σκυλί ή κάποιος άγνωστος και τους ζητήσει να µπουν στο αυτοκίνητό του.

Μιλήστε τους και για τους δικούς σας φόβους. Τα παιδιά είναι απαραίτητο να γνωρίζουν ότι οι ενήλικες έχουν διαφορετικού είδους συναισθήµατα και να παρατηρούν πως τα διαχειρίζονται εκείνοι (ιδιαίτερα, συναισθήµατα όπως ο φόβος). Αν ονοµάζετε τα συναισθήµατά σας, θα µάθουν και τα παιδιά σας να εκφράζουν µε λέξεις αυτά που αισθάνονται. Μιλήστε στα παιδιά για τις σωµατικές αντιδράσεις που σας προκαλεί ο φόβος, ώστε να τα βοηθήσετε να συνδέσουν τις σωµατικές αισθήσεις µε τα συναισθήµατά τους. Μοιραστείτε µαζί τους τι κάνετε για να αισθανθείτε καλύτερα.

Αναγνωρίστε το θάρρος. Πείτε στο παιδί σας ότι έχετε αντιληφθεί ότι προσπαθεί να φανεί γενναίο απέναντι σε κάτι που το φοβίζει. Για παράδειγµα, µπορείτε να του πείτε «Όταν περάσαµε δίπλα από το σκυλί, δε µου ζήτησες να σε πάρω αγκαλιά αλλά µου κράτησες σφιχτά το χέρι. Μπράβο! Έχεις γίνει πιο θαρραλέος!»

Προτείνετε τρόπους αντιµετώπισης του φόβου. Ρωτήστε τα παιδιά σας τι θα µπορούσε να τα βοηθήσει να αισθανθούν λιγότερο φοβισµένα. Μοιραστείτε µαζί τους πως εσείς αντιµετωπίζατε τους φόβους σας όταν ήσασταν παιδί. Το να διδάξετε στα παιδιά σας τεχνικές χαλάρωσης µέσω της αναπνοής µπορεί να βοηθήσει σηµαντικά. Αν οι εικόνες βοµβαρδισµών και πυροβολισµών τα τροµάζουν, προσπαθήστε να µειώσετε το χρόνο που βλέπουν τηλεόραση και ειδήσεις. Αν το παιδί σας φοβάται το σκοτάδι, προτείνετε να κοιµηθείτε µε τις πόρτες ανοιχτές. Ρωτήστε το τι άλλο θα µπορούσε να βοηθήσει και προσπαθήστε να το εκπαιδεύσετε σε δεξιότητες επίλυσης προβληµάτων. Βοηθήστε το να αντιµετωπίσει τους φόβους που σχετίζονται µε την ηλικία.

Οι γονείς µπορούν να βοηθήσουν σηµαντικά τα παιδιά τους να αντιµετωπίσουν τους φόβους τους.

Υπάρχουν γενικά, τέσσερα βασικά πράγµατα που µπορούν να κάνουν οι γονείς για να παρηγορήσουν τα παιδιά τους:

4 γενικές πρακτικές των γονέων που ανακουφίζουν το φόβο των παιδιών:

Η σωµατική επαφή είναι σηµαντική. Για τα µικρότερα παιδιά, το άγγιγµα είναι ανακουφιστικό. Πάρτε αγκαλιά ένα µωρό που κλαίει. Όταν το παιδί φοβάται π.χ. ένα σκυλί, το να το πάρετε αγκαλιά το ανακουφίζει άµεσα. Για τα µεγαλύτερα παιδιά λειτουργεί εξίσου ανακουφιστικά απλά το να τα αγκαλιάζουµε ή να τα ‘χτυπάµε’ ελαφρά στην πλάτη.
Ακούστε τα παιδιά σας. Στα µωρά, το κλάµα και η γκρίνια ή το κλαψούρισµα, µπορεί να υποδηλώνουν ότι αισθάνονται φοβισµένα. Όταν τα παιδιά χρησιµοποιούν λέξεις, ακούστε τι έχουν να πουν για τους φόβους τους. ∆ώστε χρόνο στα παιδιά να σας µιλήσουν για το φόβο τους, χωρίς να ξεχνάτε ότι οι φόβοι τους είναι απόλυτα πραγµατικοί για εκείνα.
Συζητήστε µε τα παιδιά για το φόβο. Μην αστειεύεστε µε τους φόβους τους. Πληροφορήστε τα τι συµβαίνει στην πραγµατικότητα. Πείτε τους για παράδειγµα ότι η ηλεκτρική σκούπα δε θα τα ρουφήξει, ή ότι έχετε κοιτάξει κάτω από το κρεβάτι και δεν υπάρχει κάποιο τέρας εκεί. ∆ιαβεβαιώστε τα ότι θα τα προστατέψετε.
Παίξτε µαζί τους. Παίξτε µε κούκλες, ή µαριονέτες µε τα παιδιά σας. Μέσω του παιχνιδιού, τα παιδιά εκφράζουν τα συναισθήµατά τους. Το να παίζει το παιδί τον πυροσβέστη ή τον αστυνοµικό, το βοηθάει να αισθανθεί ότι ασκεί έλεγχο πάνω στα άσχηµα πράγµατα. Παιχνίδια όπως το ποδόσφαιρο ή το κολύµπι αποτελούν ένα διασκεδαστικό τρόπο για να αποµακρυνθεί το στρες από το σώµα τους. Αντίστοιχα το διάβασµα βιβλίων, είναι ακόµη ένας εξαιρετικός τρόπος να µιλήσουν τα παιδιά για τους φόβους τους και να µάθουν περισσότερα για τα πράγµατα που τα φοβίζουν.

Πηγή:http://2to6.med.uoa.gr/