Στην ηλικία των έξι ετών ένα παιδί με φυσιολογική ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας έχει ήδη ολοκληρωμένο φωνολογικό σύστημα (αρθρώνει όλα τα φωνήματα και τα συμφωνικά συμπλέγματα), μπορεί να περιγράφει, ν’ αφηγείται με συνοχή, και το λεξιλόγιο φυσιολογικά. Αυτή η ηλικία είναι κρίσιμη αναπτυξιακή περίοδος όπου το παιδί καλείται να γράφει και να διαβάσει, συνεχίζει να εμπλουτίζεται.

Η ανάγνωση είναι μια πολύπλοκη, κινητική, αντιληπτική γνωσιακή και γλωσσολογική διαδικασία.

Για να μάθει ένα παιδί να διαβάζει θα πρέπει να έχει συνειδητοποιήσει ότι οι λέξεις που προφέρουμε συνθέτονται από ήχους, ότι κάθε ήχος αναπαρίσταται από ένα γράμμα και να μπορεί να διακρίνει τα φωνήματα που αποτελούν τη λέξη. Είναι απαραίτητο επίσης να έχει κατακτήσει μια σειρά από διαφορετικές ικανότητες όπως είναι η ικανότητα διάκρισης των φωνημάτων, η επαρκής βραχεία γλωσσική μνήμη, η ικανότητα διάκρισης της συντακτικής δομής των προτάσεων και η σημασιολογία των λέξεων και των προτάσεων.

Στην κλινική εικόνα παιδιών με διαταραχή ανάγνωσης οι δυσκολίες που εμφανίζονται είναι: κατατμητική ανάγνωση, μειωμένη μονότονη εκφραστικότητα , αγνόηση σημείων στίξης, αντικαταστάσεις φωνημάτων που μοιάζουν οπτικά γ-χ, π-τ, α –ο π.χ. κόμω αντί κάμω, αντικαταστάσεις φωνημάτων ομόηχα π.χ. φάφω αντί βάφω, απλοποίηση συμφωνικών συμπλεγμάτων π.χ. πενω αντί πλένω προσθήκη φθόγγων ή συλλαβών π.χ. πανολοπλία αντί πανοπλία, αντικατάσταση λέξεων βάσει νύξεων (πρώτο γράμμα, πρώτη συλλαβή, ορθογραφική ομοιότητα π.χ. παιδί αντί πόδι), αντικατάσταση λέξεων με άλλες που έχουν τα ίδια γράμματα π.χ. της, αντί στη, αντικατάσταση λέξεων με άλλες που έχουν το ίδιο νόημα π.χ. άσπρο αντί λευκό, παράλειψη συνδέσμων, προθέσεων κ.τ.λ. (λέξεις που δε μεταφέρουν από μόνες τους νόημα), δυσκολεύονται να κρατούν τη σωστή σειρά που διαβάζουν με συνέπεια δυσκολία στην κατανόηση και μειωμένη ικανότητα κατανόησης.

Οι Βασικοί στόχοι παρέμβασης της λογοθεραπείας είναι :

• ενίσχυση ακουστικής αντίληψης ή διάκρισης ήχων
• Ανάπτυξη και ενίσχυση της φωνολογικής επίγνωσης
• Βελτίωση του ρυθμού και της εκφραστικότητας
• Κατανόηση και αναδιήγηση κειμένου

Στην καθημερινή κλινική πράξη η εικόνα των παιδιών μπορεί να παρουσιάζει αποκλίσεις η οποία εξαρτάται και από την αλληλοεπίδραση κι άλλων παραγόντων. Η φύση της διαταραχής ανάγνωσης αλλά και γενικότερα των μαθησιακών δυσκολιών είναι πολύμορφη και πολυπαραγοντική. Αναγκαία είναι η παρέμβαση κι άλλων ειδικοτήτων, ειδικού παιδαγωγού, ψυχολόγου, εργοθεραπευτή και σαφώς η στενή συνεργασία με γονέα και εκπαιδευτικό.

Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και η παρέμβαση στη διαταραχής της ανάγνωσης επιφέρει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Πηγή: kidlab.gr